Sınıf hareketinin tablosunu, tıkanma noktalarını her yönüyle anlama çabası, devrimci sınıf çalışmasının müdahale zeminlerini güçlendirmek açısından olmazsa olmazdır. Partimiz toplumsal tabanını her yönüyle tanıyabilmeli, sorun ve zaaf alanlarını tespit edebilmeli ve müdahalesini bu eksen üzerinden gerçekleştirebilmelidir. Sınıfın tablosunu anlama çabası, devrimci sınıf pratiğinin her günkü uğraşı ve yönelimi olmak zorundadır. Zira müdahalenin sonuçlarına ulaşabilmesi buna bağlıdır. Sorun genel soyut tespitler değil, pratik içinde “sınıfla devrimci temellerde birleşme” temel hedefinin ana başlıklarından birisidir. Sınıf, sınıfla birleşme yönelimi içinde gerçekleştirdiğiniz gündelik pratik içinde tanınabilir.
Sınıfın tablosuna, sınıf hareketinin tıkanma noktalarına dair bir dizi tartışma yürütüyoruz. Sınıf mücadelesi deneyimlerine bu gözle bakmaya çalışıyoruz. Bizzat kendi deneyimlerimizden süzülen veriler üzerinden bugünü anlamaya, pratiğimizi buna göre şekillendirmeye çalışıyoruz. Tüm bu tartışmalar üzerinden sınıf hareketinin bugünkü durumuna ilişkin bir dizi temel yönün altını çiziyoruz.
Sınıfın en temel açmazı, bilinç ve örgütlülüğünün zayıflığı. Bu vurgu, sadece nesnel tabloyu ortaya koymak değil, nedenleriyle birlikte, devrimci sınıf pratiğinin bu tabloyu değiştirmek üzerinden yapabileceklerini tespit edebilmekle birlikte bir içerik kazanabilir. Sınıf hareketinin verili durumuna dair vurgu yapmak, bunu her yönüyle irdelemeyi, bütünlüğü içinde anlamayı ve bunun üzerinden pratik bir müdahale hattı çıkartabilmeyi içermek zorundadır. Öncü işçi sorunu, sınıfın devrimci temellerde siyasallaşması, ekonomik-sendikal mücadele ile siyasal mücadele ilişkisi vb., pratiğimize yön veren tartışmalar üzerinden gündemimize gelmeli, pratik olarak olduğu kadar, düşünsel bir mücadele alanı olarak da değerlendirilmelidir. Aynı şey sendikal bürokrasi gerçeği üzerinden de ifade edilebilir. Sendikalar sorunu, sınıf hareketi ile mevcut sendikalar tablosunun ilişkisi ve bunun nasıl bir mücadele hedefi ile bütünlüklü ele alınacağı konusu, bu konuda ortaya konulacak açıklıklar, pratiğin de gücünü belirleyecektir.
Devrimci sınıf çalışmasına somut hedefler üzerinden derinleşen bir çalışma gücü kazandırabilmek, bu kapsamda bütünlüğe hakim olma çabası ile olanaklı olabilir. Bu başlıklara birçok yeni başlık eklenebilir elbette. İfade edilenler yeni de değil. Partimizin sınıf hareketine ve çalışmamıza dair çok geniş bir tartışma ve pratik birikimi var. Bir dizi esas konuda yön çizen, açıklıklar yaratan, hedefler belirleyen zengin bir birikim bu. Öncelikle bu birikimi döne döne incelemek ve elbette bunu günün pratik gerekleri ile bütünleyebilmek durumundayız.
***
Ekonomik kriz koşullarında, sermayenin çok yönlü saldırı dalgası altında, sınıf hareketinin verili tablosu çelişkili bir süreç ortaya çıkartıyor. Saldırıların kapsamına ve ağırlığına rağmen sınıf hareketi durağanlığı aşabilmiş değil. Burjuva siyasal gericiliğinin çok yönlü etkisi, çalışma ve yaşam koşullarına yönelik sürekli saldırı dalgası, sendikal bürokrasi gerçeği bu tablonun oluşumunda önemli bir rol oynuyor.
Fakat yine de sınıf kitleleri her dönem yerel düzeyde şu veya bu vesileyle harekete geçiyor. Bu kimi dönemler kendiliğinden öfke patlamaları olarak açığa çıkıyor. Şu sıralar ise kriz ve ülke atmosferinin yarattığı tabloda fabrikalarda alttan alta öfke ve tepki birikiyor. Son birkaç on yılda esaslı bir değişim olmamakla birlikte, son yılların tablosu giderek sınıfın arayışının güçlendiğine işaret ediyor. Sorunların ağırlığı ile tepkisizlik arasında derinleşen çelişkinin çözüleceği dinamikler eninde sonunda ortaya çıkacaktır. Sınıf hareketi son yıllarda ortaya koyduğu bir dizi anlamlı pratikle, ileriye çıkış ve geriye çekilişlerle bunun sancılarını yaşıyor. Mücadelesinde ortaya çıkarttığı birikimleri güvenceleyecek kanallar yaratamasa da, daha da derinleşecek çelişkilerin ortaya çıkartacağı potansiyel güçlü bir patlama olarak kendini ifade edebilecektir.
Devrimci sınıf çalışması bu sancılı süreci iyi tahlil edebilmeli, sorun alanlarını ve ihtiyaçlarını saptayabilmeli ve pratik yönelimini buna göre belirleyebilmelidir. Sınıf hareketinin önündeki nesnel engeller, bu engelleri aşmaya dönük çaba gündelik uğraş haline gelebilmelidir. Müdahalesini bu eksende gerçekleştirmeli, hazırlığını bu zemine oturtabilmelidir. Bu konudaki pratik başarı bizi fabrika zeminlerine taşıyacak, sınıfın arayışına ve çıkış dinamiklerine devrimci bir taraf olarak yanıt üretmenizi sağlayacaktır. En küçük bir olanak bile kendi sınırlarında değil, sınıfın biriken potansiyeli kapsamında değerlendirilebilmelidir.
***
Metal işkolunda süreçlere müdahalemiz ve bir taraf olarak kendimizi ortaya koyma pratiğimiz güçlü ve zayıf yanlarıyla birçok vesileyle tartışıldı. Bu konuda artık daha güçlü müdahale edebilecek kanallara ve birikime sahibiz. Gerçekleştirdiğimiz müdahalenin somut etkisi, sınıfı yönlendirme başarısı bir dizi pratik üzerinden ortaya çıkıyor. Elbette giderek somut örgütsel kazanımlarla bütünleme yakıcı ihtiyacı ile birlikte...
Somut sorunlara, somut ve güçlü bir politik hatla cevap verebildiğinizde, yansımasını doğrudan görebiliyor ve hareket alanınızı genişletebiliyorsunuz. Ortaya koyduğunuz politikanın gücü ve ihtiyaca yanıt üretebilmesi, bunu bütünlüklü bir hat üzerinden pratik bir yöne evriltme çabanız, sınıf kitleleriyle etkileşiminizi güçlendiriyor. Son dönemin sınırlı da olsa yaşanan deneyimleri bunu ayrıca gösteriyor. Türk Metal’de örgütlü büyük bir fabrikada, banka promosyonlarının bölünmesine ve Türk Metal’e yönelik tepki, bu tepki üzerinden gerçekleştirdiğiniz müdahale ve yönlendirme çabası, sürecin kazanımla noktalanmasına katkı sunuyor. Sermayeye ve sendikal bürokrasiye geri adım attırıyorsunuz. Fabrika içerisinde etkiniz artıyor, işçiler sizinle iletişim kurmak istiyorlar vb. Bugün için somut bağa dönüşme dinamikleri güçlü olmasa da politik etki ve deneyim açısından oldukça anlamlı bir pratik. Yarattığınız etkiyi güvenceleyecek pratik-örgütsel müdahalenizi güçlendirme ihtiyacı ile birlikte...
Yakın süreçteki petro-kimya deneyimi açıklayıcı bir başka örnek. Tüpraş sözleşmesi ve somut gelişmelere somut müdahale pratiğiniz, sizi doğrudan bir taraf olarak işçilerin karşısına çıkartıyor, müdahale zeminlerinizi kuvvetlendiriyor. Bugün somut yansımasının ne olduğundan bağımsız olarak, güçlü politik hat ve ihtiyaca uygun yanıtlar, politikanızın kitlelere ulaşmasını kolaylaştırıyor. Petrokimya sayfasına yönelik ilginin, takip edilirliğinin ve etkileşiminin artması bu gözle değerlendirilmeli. Tüpraş işçisinin belli sınırlara, algılara ve sendikal bürokrasinin kendi içindeki taraflaşmalara takılıp kalması gerçeğini bilmek kuşkusuz önemli. Ancak bu sınırların aşılmasının da yine aynı zemine müdahalemizin güçlenmesi ve sürekliliği sayesinde olanaklı olacağını unutmamalıyız.
Sınıf hareketinin yaşadığı huzursuzluk, yeni bir çıkışın sancıları, yeniye olan nesnel ihtiyaç ile devrimci sınıf politikasının bunu temsil edebilme başarısı arasındaki mesafenin kapanması, dinamiklerin ortaya çıkıp güçlenmesini sağlayacak gelişmelere kapı aralayacaktır. Tek tek süreçlere gerçekleştirdiğiniz müdahalelere aldığımız tepkilerden çok tablonun bütünlüğü temel belirleyen olmalı ve ısrarlı bir çabayla müdahaleleri güvencelemek yönünüzü belirleyebilmelidir.
Ekonomik krizin derinleşmesi, saldırıların yoğunluğu ve TİS süreçleri sınıfın önümüzdeki dönem daha hareketli günler yaşayacağını gösteriyor. Yaklaşan MESS Grup TİS süreci bu hareketliliği güçlendirebilecek potansiyeller barındırıyor. Sınıf devrimcileri güncel görevlerine, sınıf hareketinin tablosunu çok yönlü anlama çabası ile birlikte, sınıfın nabzını tutma, yön verme, etkili bir politik taraf olarak zeminlerini güçlendirme çabası ekseninde bakabilmelidir.